Op zondag 6 augustus stonden we met een groepje boekvertalers op de boekenmarkt in Deventer. Dat doen we elk jaar. Onze kraam ligt dan vol met presentexemplaren die wijzelf en collega’s over hebben. Die presentexemplaren geven we weg, want we mogen ze niet verkopen. In ruil daarvoor nodigen we bezoekers uit om te doneren aan het goede doel dat we hebben uitgekozen. Dit jaar was dat Stichting Jarige Job. Die stichting stuurt een verjaardagsbox op naar kinderen die hun verjaardag niet kunnen vieren omdat daar thuis geen geld voor is. In zo’n verjaardagsbox zit alles wat je nodig hebt om je echt jarig te voelen, zoals traktaties, versieringen, een cadeau én een boek.
Voor boekvertalers is dit een mooie gelegenheid om hun zichtbaarheid te vergroten. Lezers zijn er zich niet altijd van bewust wat er allemaal voor nodig is om ervoor te zorgen dat er een Nederlandse versie komt van dat geweldige boek dat in het Engels/Frans/Zweeds/Chinees is geschreven.
Vaak ontstaan er aan de kraam leuke gesprekken met bezoekers. De vraag die het vaakst gesteld wordt is: ‘Hoe lang doe je over het vertalen van een boek?’ En als je dan antwoordt dat je met een gemiddeld boek toch algauw drie maanden bezig bent, is de reactie meestal: ‘Zo lang?’ Ook zijn er mensen die komen melden dat ze een boek gelezen hebben dat slecht vertaald was. En ja, er gaat weleens iets mis, maar als je een zin uit een vertaald boek door Google Translate laat vertalen en er komt niet exact dezelfde zin uit als in het oorspronkelijke boek, dan wil dat nog niet zeggen dat het boek slecht vertaald is. Dan leggen we uit dat we zinnen vertalen, geen losse woordjes. Dat je een uitdrukking of een grapje zelden letterlijk kunt vertalen. Dat je, om maar eens een voorbeeld te noemen, in het Engels de bruggen achter je verbrandt (burn the bridges behind you) maar dat je in het Nederlands de schepen achter je verbrandt. En gelukkig zijn er ook lezers die hun waardering uitspreken en blij zijn met ons werk ‘want anders had ik dat boek nooit kunnen lezen.’